OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARDA İŞİTME TARAMASI REHBERİ

Ülkemizde çocukluk çağında sık görülen sağlık sorunlarının erken tanınması ve gerekli tedavilerinin sağlanabilmesi amacıyla çeşitli tarama programları yürütülmektedir. Okul yaş grubu çocuklarda sık görülen işitme kayıplarına yönelik tarama çalışmalarının da bu programlara eklenmesine karar verilmiştir.

Bu rehberde; bu yaş grubundaki çocuklara uygulanacak İşitme Tarama Programının kimler tarafından, hangi yöntemlerle, hangi koşullarda yapılması gerektiği ve takip edilecek basamaklardan bahsedilmektedir.

İşitme Taramasının amacı nedir?

İşitmenin normal gelişimini engelleyecek risk etmenlerini saptamak ve işitmesi normal olmayan olguları erken dönemde tanımaktır.

İşitme Taraması ile hangi hastalıkların erken tanısı konabilir?

İşitme kayıpları enfeksiyonlar, travmalar ve progresif işitme kaybı yapan genetik hastalıklara bağlı olarak doğum sonrası dönemde de ortaya çıkabilmektedir. Tarama programı ile çocuklarda bu hastalıkların erken tanısı konabilecek ve gerekli tedavi ve rehabilitasyonları yapılabilecektir.

Kimlere,  kimler tarafından uygulanır?

• Yenidoğan bebeklere “Ulusal Yenidoğan İşitme Tarama Programı” kapsamında doğdukları hastanelerde bulunan tarama ünitelerinde işitme testi yapılmaktadır. İşitme kaybı şüphesi olan bebekler referans merkezlere ileri tanı ve tedavi amacıyla sevk edilmektedir.
• İlköğretim 1. Sınıfa devam eden çocuklara ise Toplum Sağlığı Merkezlerinde görev yapan ebe, hemşire, sağlık memuru ya da ilde görev yapan odyometristler tarafından, okullarda tarama odyometri cihazı ile test yapılmakta olup yapılan testte şüpheli sonuç çıkanlara 48 saat- 1 hafta içinde okulda ya da TSM’nin uygun bir odasında, aynı sağlık personeli tarafından test tekrarı yapılacaktır. Testte işitme kaybı şüphesi tespit edilen çocuklar o ilde çalışan Kulak Burun Boğaz Hastalıkları (KBB) uzmanına sevk edilecektir. KBB uzmanı tarafından sorun saptanan ya da klinik tanısı konulamayan çocuklar ileri tanı ve tedavi amacıyla referans merkezlere (YDİTP Referans Merkezleri bu tarama programında da referans merkez olarak görev yapacaklardır.) sevk edileceklerdir.

Halk Sağlığı Müdürlüğü

Okul Çağı Çocuklarda İşitme Tarama Programı illerde Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şubesi / Çocuk, Ergen, Kadın, Üreme Sağlığı Hizmetleri Şubesi tarafından yürütülecektir. İl sorumlusu adı geçen şubelerin şube müdürleridir. İlde yürütülen çalışmalardan halk sağlığı müdürü de bizzat sorumludur.

Taramadaki Görevi:

• İlde tarama yapılması gereken okulları belirleyip organizasyonu sağlamak, takibini yapmak.
• Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM) bulunan, okuldaki tarama faaliyetlerinde görev yapacak personelin uygulayıcı eğitimini ve yılda bir hizmet içi eğitimlerini planlamak ve uygulamak.
• Yapılan taramaların veri girişlerinin Ulusal İşitme Taraması Web Sitesi üzerinden kontrolünü yapmak, tarama sırasında oluşan teknik problemlerin çözümü ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumuna bildiriminde görev almak.
• Her ilköğretim 1. Sınıf öğrencisine taraması yapılıp yapılmadığının sorgulanması ve işitme kaybı tanısı konulmuş çocukların takiplerine uyumunun aile hekimleri tarafından takip edilip edilmediğini denetlemek.
• İldeki tarama hizmetlerini belirli periyotlarla yılda en az iki kez denetlemek.
• Okul Çağı Çocuklarda İşitme Tarama Programında ülke hedeflerine ulaşabilmek için il düzeyinde strateji belirlemek ve uygulamak.
• KBB hastalıkları uzmanlarına ve referans merkezlere sevkleri takip etmek.
• Halka yönelik bilgilendirme çalışmalarını yürütmek.

TARAMA TESTİNDEN GEÇTİ/KALDI KRİTERLERİ

Tarama Odyometri cihazı ile 500-1000-2000-4000 Hz ve 20 dB’de test yapılıp frekanslardan hepsine yanıt veren çocuk testten “GEÇTİ” kabul edilir. 500-1000-2000-4000 Hz frekanslarından herhangi birinde 20 dB ses uyaranına cevap veremeyen çocuk 48 saat- 1 hafta sonra tekrar testte de aynı şekilde herhangi bir frekansta 20 dB’de cevap veremezse testten “ KALDI” kabul edilir.

Testten geçmek her zaman işitme normal demek anlamına gelmez. Testin yapıldığı zaman diliminde tarama testleriyle işitmesinde bir sorun olmadığını gösterir. Testten kaldı demek de işitme kaybı demek değil, işitme kaybı şüphesini ile ileri tetkik ve tanı yapılması gerekliliğinin göstergesidir.

 İŞİTME TARAMA FORMU İÇİN TIKLAYINIZ.

https://75yililkokulu04.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/04/03/722687/dosyalar/2023_09/15131833_ISITME-TARAMA-TESTI.pdf